- we wsi nie stwierdzono istnienia faktów kulturowych określonych na mapie
]]>Polepianie chałup zrębowych / Smearing and plastering huts with clay (mapa 198, karta CII)
[na podstawie badań PAE z lat 1956-1965 i danych z literatury]
mapa ukazuje polepianie chałup zrębowych; zawarto na niej następujące informacje: A. Polepianie wnętrza chałup zrębowych. 1 – część mieszkalną chałupy polepia się gliną, 2 – glinę zastępuje się wyprawą z wapna i piasku. B. Polepianie chałup zrębowych gliną zewnątrz. 3 – polepia się całą chałupę, 4 – zalepia się, lub niedawno zalepiało szpary na styku dwu belek, 5 – chałupy zrębowe istnieją, ale się ich w ogóle nie polepia. C. Inne oznaczenia. 6 – wschodnia granica reliktowego występowania chałup zrębowych (por. mapę 193), 7 – zachodnia granica dużej przewagi chałup zrębowych (por. mapę 193), 8 – zachodni zasięg chałup z niebieloną komorą.
- we wsi nie stwierdzono istnienia faktów kulturowych określonych na mapie
- we wsi nie stwierdzono istnienia faktów kulturowych określonych na mapie
]]>Bielenie chałup zrębowych i sumikowo-łątkowych / Whitening of framework huts and of pole (mapa 199, karta CII)
[na podstawie badań PAE z lat 1956-1965 i danych z literatury]
mapa ukazuje bielenie chałup zrębowych i sumikowo-łątkowych ; zawarto na niej następujące informacje: A. Bielenie zewnętrznych ścian chałup zrębowych i sumikowo-łątkowych. 1 – bielenie całej chałupy, 2 – bielenie tylko części mieszkalnej chałupy z wyłączeniem komory, stajni, 3 – bielenie ścian chałupy w poprzeczne pasy na styku belek tworzących zrąb. B. Nie bieli się ścian chałup zrębowych i sumikowo-łątkowych. 4 – we wsi nie stwierdzono bielenia chałup zrębowych i sumikowo-łątkowych zewnątrz (por. mapą 193). C. Inne oznaczenia. 5 – wschodnia granica reliktowego występowania chałup zrębowych (por. mapę 193), 6 – zachodnia granica dużej przewagi chałup zrębowych (por. mapę 193), 7 – obszar występowania chałup zrębowych polenionych gliną, bielonych, 8 – obszar występowania chałup bielonych w poprzeczne pasy na styku belek, 9 – obszar występowania chałup nie bielonych, 10 – występują chałupy bielone zewnątrz nie polepione gliną
- we wsi nie stwierdzono istnienia faktów kulturowych określonych na mapie
Sposoby formowania okrągłych bochenków chleba / Means of making round loafs of bread (mapa 262, karta CXXXVI)
[na podstawie badań PAE z lat 1964-1967 i innych źródeł]
mapa ukazuje sposoby formowania okrągłych bochenków chleba; zawarto na niej następujące informacje: Stwierdzono we wsi kształtowanie bochenków chleba. A. Bez użycia form. 1 – na stole, stolnicy, desce lub bezpośrednio na łopacie. B. W specjalnych formach. 2 – w koszykach plecionych ze słomy, wikliny bądź z korzeni, 3 – w miskach glinianych, 4 – w misowatych naczyniach drewnianych, 5 – w fabrycznych miskach metalowych (zjawisko nowe, zasięg rozproszony). C. Inne oznaczenia. 6 – nie wypieka się okrągłych bochenków chleba (wypiekają chleb wyłącznie w podłużnych, czworokątnych formach blaszanych).
Inne określenia:
- nie uwzględniono stanu sprzed II wojny światowej,
- zjawisko występuje we wsi obocznie,
- zjawisko pojawiło się po II wojnie światowej jako rezultat przesiedleń
Podkładanie liści pod chleb przy wypieku / Underlaying leaves when baking bread (mapa 265, karta CXXXVI)
[na podstawie badań PAE z lat 1964-1967 i innych źródeł]
mapa ukazuje zwyczaj podkładania liście pod chleb przy wypieku ; zawarto na niej następujące informacje: Stwierdzono wypiekanie chleba. a) jeszcze w czasie badań PAE, b) dawniej (tradycje jeszcze żywe). A. Na podłożonych liściach. 1 – kapusty, 2 – chrzanu, 3 – klonu, 4 – dębu, 5 – jaworu, 6 – tataraku, 7 – zasięg zwyczaju wypiekania chleba na liściach chrzanowych (bez uwzględnienia przeniesień). B. Bez podkładania liści. 8 – na podsypce z mąki lub otrąb bez użycia form blaszanych, 9 – w brytfankach (zjawisko nowe). C. Inne oznaczenia. 10 – nie stwierdzono, na czym wypiekany jest chleb, 11 – południowo-zachodni zasięg podkładania tataraku
Inne określenia:
- nie uwzględniono stanu sprzed II wojny światowej,
- zjawisko występuje we wsi obocznie,
- zjawisko pojawiło się po II wojnie światowej jako rezultat przesiedleń
Reliktowe formy transportu nasobnego / Relic forms of human carried transport (mapa 273, karta CXLI)
[na podstawie badań PAE z lat 1960-1966 i innych źródeł]
kultura materialna ; transport i komunikacja ; transport lądowy ; transport ludzki ; narzędzia ; chusta ; płachta ; torba ; techniki ; transport nasobny ; transport na głowie ; transport na plecach
mapa ukazuje reliktowe formy transportu nasobnego ; zawarto na niej następujące informacje: A. Sposoby i narzędzia stosowane przez mężczyzn i kobiety. Przenoszenie ciężarów (owoce, grzyby, ziemniaki itd.) na głowie. 1 – w węzełkach lub koszykach przytrzymywanych ręką. Przenoszenie słomy, siana, paszy na plecach w siatkach. 2. a) zjawisko żywe w czasie badań, b) zanikło niedawno – rozpiętych na pałąkach, 3 – na prostych drążkach, 4 – bez usztywniających drążków. B. Narzędzia do transportu używane przez mężczyzn w czasie podróży w drodze do odległych miejsc pracy, do przenoszenia żywności i drobnych narzędzi. Kobiałki i torby zawieszone przez ramię, dawniej używane – zanikły. 5 – kobiałki z łyka lub cienkich pasm dartego drewna, plecione techniką krzyżowo-taśmową, 6 – torby skórzane używane róznież przez zawody wędrowne, 7 – torby z sukna samodziałowego, z frędzlami (torby juhaskie).
Inne określenia:
- nie stwierdzono występowania,
- nie uwzględniono stanu sprzed II wojny światowej,
- zjawisko występuje we wsi obocznie,
- zjawisko pojawiło się po II wojnie światowej jako rezultat przesiedleń
Inne określenia:
- nie stwierdzono występowania,
- nie uwzględniono stanu sprzed II wojny światowej,
- zjawisko występuje we wsi obocznie,
- zjawisko pojawiło się po II wojnie światowej jako rezultat przesiedleń
Płachty do transportu nasobnego / Rags for human carried transport (mapa 274, karta CXLI)
[na podstawie badań PAE z lat 1960-1966 i innych źródeł]
kultura materialna ; transport i komunikacja ; transport lądowy ; transport ludzki ; narzędzia ; chusta ; płachta ; techniki ; transport nasobny ; transport na głowie ; transport na plecach ; nazwy gwarowe
mapa ukazuje występowanie płacht do transportu nasobnego; zawarto na niej następujące informacje: A. Formy płacht i sposoby przenoszenia w nich ciężarów (słomy, siana, trawy, koszy z nabiałem na targ). a) istniały w czasie badań, b) zanikły za pamięci informatorów. 1 – płachty bez troków, 2 – płachty z trokami. B. Nazwy płacht. 3 – obszar występowania wyłącznie nazwy „płachta”, 4 – północne granice obszarów, na których nie stwierdzono nazwy „płachta”, 5 – „miechówka”, 6 – „łoktusza” lub podobnie, 7 – „trawnica”, 8 – „derka” (obok nazwy płachta), 9 – „dzichta”, 10 – „drchta”, 11 – „chusta”, 12 – „grostuch”.
Inne określenia:
- nie stwierdzono występowania,
- nie uwzględniono stanu sprzed II wojny światowej,
- zjawisko występuje we wsi obocznie,
- zjawisko pojawiło się po II wojnie światowej jako rezultat przesiedleń